 previous article in this issue | next article in this issue  |
|
Document Details : Title: Onmaatschappelijke maatschappelijkheid Subtitle: Over het mensbeeld achter de mensenrechten Author(s): MERTENS, Thomas Journal: Ethische Perspectieven Volume: 24 Issue: 1 Date: maart 2014 Pages: 45-56 DOI: 10.2143/EPN.24.1.3017256 Abstract : Met de mensenrechten lijkt het net zo gesteld als met de wetenschap. Alles wat van wetenschappelijke waarde is, moet in het Engels (kunnen) worden uitgedrukt. Analoog moet alles van morele waarde in mensenrechten uit te drukken zijn. Zo lijken de mensenrechten de lingua franca van de ethiek te zijn. Daarom is het verwonderlijk dat in het discours over mensenrechten relatief weinig aandacht wordt besteed aan de vraag wie eigenlijk de mens is met wie dergelijke rechten verbonden worden. Met andere woorden: de antropologie die aan de mensenrechten ten grondslag ligt, wordt niet vaak tot thema van een uiteenzetting gemaakt. Veelal volstaat de constatering dat elke mens als individu bepaalde fundamentele belangen heeft en dat die belangen de status van ‘het beschermen waard’ krijgen door ze als mensenrechten te erkennen. Mijns inziens volstaat een dergelijke simpele benadering van de mens niet. Een goed begrip van de mogelijkheden en de onmogelijkheden van mensenrechten vraagt om de poging de mens en de veelheid van zijn belangen op een adequate manier te begrijpen en dat gebeurt volgens de auteur niet door uit te gaan van de mens als geïsoleerd individu met bepaalde vaststaande belangen. Een wijsgerige antropologie die nodig is voor een goed begrip van mensenrechten vertrekt vanuit het uitgangspunt dat de mens als zodanig niet bestaat, maar dat over de mens altijd in het meervoud moet worden gesproken. Deze spanning tussen individu en gemeenschap die inherent is aan de mensenrechten wordt uiteengezet aan de hand van ideeën van klassieke denkers als Aristotels, Kant en Arendt. |
|
