this issue
previous article in this issuenext article in this issue

Document Details :

Title: Den aflaet der heiliger stat Jherusalem ende des berchs van Calvarien
Subtitle: Indulgenced Prayers for Mental Holy Land Pilgrimage in Manuscripts from the St. Agnes Convent in Maaseik
Author(s): RUDY, Kathryn M.
Journal: Ons Geestelijk Erf
Volume: 74    Issue: 3   Date: september 2000   
Pages: 211-254
DOI: 10.2143/OGE.74.3.616453

Abstract :
Een groep van zestien handschriften die in het eerste decennium van de zestiende eeuw vervaardigd zijn in het Sint-Agnesklooster te Maaseik, bevat een verzameling gebeden die gemaakt zijn ter vervanging van een pelgrimsreis naar het Heilig Land. Deze gebeden leiden de lezer langs de plaatsen van Christus’ lijdensweg in Jeruzalem, van het huis van Pilatus naar de Calvarieberg. Ze laten de lezer onderweg op twaalf belangrijke plaatsen halt houden om gebeden op te zeggen die in de tekst staan. De gebedstekst geeft de afstanden tussen deze plaatsen zodat de lezer zich kan inbeelden hoe hij van de ene naar de volgende plaats gaat. Daarnaast wordt telkens ook de omvang van de aflaat gegeven die iemand verdient als hij deze geestelijke oefening doet.
Een dergelijke gebedscyclus was met name van belang voor vrouwen in een klooster, die in het normale geval niet op pelgrimsreis naar het Heilig Land mochten gaan. Andere vrouwen in kloosters hadden, net zoals de bewoonsters van het Sint-Agnesklooster, afgezien van de mogelijkheid om naar het Heilig Land te reizen en daar de plaatsen te bezoeken waar de heilige gebeurtenissen zich voltrokken hadden. Zij werden aldus in staat gesteld ze op dezelfde manier te aanbidden zonder echt op pelgrimsreis te gaan.
Dit artikel bespreekt met name de geestelijke pelgrimstocht die in Maaseik afgeschreven werd, de ontwikkeling ervan in het betreffende klooster en de vroegste publieksgroepen van dergelijke teksten. Bij het kopiëren van de tekst – op zich al een devote oefening – vormden de zusters van Maaseik de tekst van een beschrijving van het lijden van Christus om in een gesprek met Christus.

Download article