this issue
previous article in this issuenext article in this issue

Document Details :

Title: Academische kennis, octrooirecht en ethiek
Subtitle: een netelige verkenning
Author(s): VAN OVERWALLE, Geertrui
Journal: Ethische Perspectieven
Volume: 13    Issue: 1-2   Date: maart en juni 2003   
Pages: 8-20
DOI: 10.2143/EPN.13.1.504175

Abstract :
Een universiteit is geen statisch gegeven. Zij is een institutie die in de loop van de geschiedenis is geëvolueerd. Die ontwikkeling houdt nooit op. Ook vandaag zijn er allerlei externe en interne omwentelingen die zich laten gelden.

Universiteiten worden samen met andere publieke instellingen steeds vaker gevraagd hun ‘nut’ te bewijzen en ‘nut’ wordt hierbij steeds vaker beschouwd als economisch nut. Om hun research op peil te houden grijpen tal van onderzoeksgroepen de mogelijkheid aan om via samenwerking met private partners nieuw onderzoek te financieren. Aan die samenwerking zijn vaak voorwaarden verbonden die het gebruik van de onderzoeksresultaten beperken.

Intussen legt de universiteit er zich op toe de economisch relevante kennis die ze produceert zoveel mogelijk zelf te verzilveren, hetzij door octrooien, hetzij door het creëren van spin-off bedrijven. De redenering is dat het onverantwoord zou zijn die potentiële middelen onbenut te laten. Tegelijk blijft de onafhankelijkheid van de universiteit prioritair.

Een universiteit moet een ruimte zijn waar het onderzoek kan worden gevoerd op een onafhankelijke en objectieve manier en zonder druk van buitenaf. Het is belangrijk om na te denken hoe die opties samen gaan omdat dit evenwicht zijn weerslag heeft op de evaluatie van onderzoek en uiteindelijk ook op de vorming van studenten.

De twee voorliggende bijdragen van Geertrui van Overwalle en Bart Pattyn over academische kennis werden gebruikt als inleiding voor deze gesprekken en werden nadien verder aangevuld. Ze zijn bedoeld om de reflectie over het statuut van kennis te bevruchten en verdere dialoog mogelijk te maken.

Download article