 previous article in this issue |
|
Document Details : Title: Project Wetenschap en Ethiek Author(s): DE DIJN, Herman Journal: Ethische Perspectieven Volume: 9 Issue: 3-4 Date: 1999 Pages: 240-242 DOI: 10.2143/EPN.9.3.516869 Abstract : In zijn feestrede tijdens het patroonsfeest van 1999 deed rector André Oosterlinck een oproep om na te denken over de ethische en de maatschappelijke gevolgen van wetenschap en kennistoepassing. Verrassend veel faculteiten en onderzoeksgroepen gaven aan deze oproep gehoor en namen initiatieven om de reflectie over de relatie tussen wetenschap en ethiek aan te scherpen. De leden van onze universitaire gemeenschap gaven daarmee blijk van hun overtuiging dat de maatschappelijke verantwoordelijkheid van onze universiteit verder draagt dan het bevorderen van zuiver wetenschappelijk inzicht. Een door onderzoek verworven begrip van de werkelijkheid vertaalt zich immers vaak in het ingrijpen op de werkelijkheid en de ethische consequenties daarvan kunnen de wetenschapper niet onverschillig laten. Bovendien bestaat het gevaar dat het wetenschappelijk spreken de legitimiteit van andere vormen van spreken ondermijnt en op die manier een sciëntistische hegemonie instelt. Ethiek en wetenschap zijn intrinsiek met elkaar verbonden. Wetenschapsbeoefening vereist immers zelf welbepaalde deugden, zoals eerlijkheid en collegialiteit die onderdeel zijn van de academische beroepscode. Daarnaast brengen de gevolgen en toepassingen van het wetenschappelijk onderzoek onvermijdelijk ethische verantwoordelijkheid mee. Dit is evident wanneer de aard en het object van het wetenschappelijk onderzoek zelf rechtstreeks ethische vragen oproepen, bij voorbeeld als dit onderzoek proefpersonen veronderstelt. Daarenboven is wetenschappelijk onderzoek vaak onontbeerlijk om maatschappelijke basisopties in verband met het goede leven te realiseren en zelfs om die opties theoretisch te ontwikkelen. De participatie van wetenschappers aan al deze ethische discussies is niet alleen wenselijk, maar noodzakelijk. Tenslotte behoort het streven naar wetenschappelijk inzicht ter wille van het inzicht zelf tot de ethische opdracht van de katholieke universiteit. Het hiervolgende overzicht van de initiatieven die in het kader van het project `wetenschap en ethiek' tijdens het academiejaar 1999-2000 worden genomen, biedt een staalkaart van een aantal actuele maatschappelijke problemen. Met dit project stimuleert de universiteit niet alleen een interne reflectie, maar geeft ze de voorzet voor een bredere maatschappelijke dialoog over belangrijke ethische thema's. |
|
