this issue
previous article in this issuenext article in this issue

Document Details :

Title: Reflectie over palliatieve zorg
Author(s): JANSSENS, Rien
Journal: Ethische Perspectieven
Volume: 11    Issue: 1-2   Date: maart-juni 2001   
Pages: 99-103
DOI: 10.2143/EPN.11.1.504096

Abstract :
In veel Europese landen staat palliatieve zorg momenteel in de belangstelling. Vanuit het inzicht dat samenlevingen een bijzondere verantwoordelijkheid hebben jegens degenen die niet lang meer te leven hebben, wordt de noodzaak van een verdere ontwikkeling van de palliatieve zorg meer en meer erkend. In de meeste landen vindt deze ontwikkeling plaats binnen de structuren van de gezondheidszorg. Palliatieve zorg wordt vaak opgevat als een onderdeel van de oncologie, huisartsgeneeskunde, anesthesiologie, verpleeghuisgeneeskunde. De behoefte aan specialisten op het gebied van palliatieve zorg is aanwezig, maar slechts voor een kleine groep patinten met zeer complexe problemen op het gebied van pijn- en symptoombestrijding. We zouden kunnen spreken van een drietrapsraket. De grootste groep patiënten zal thuis verzorgd kunnen worden. Huisartsen verlenen de medische zorg, daarbij ondersteund door wijkverpleegkundigen, sociaal werkers en/of vrijwilligers. Als thuiszorg niet meer mogelijk is, kan een kleine groep patiënten opgenomen worden in verpleeg- of verzorgingshuizen waar de medische zorg door verpleeghuisartsen wordt verleend. Soms behoudt de huisarts een rol in de medische zorg. Slechts voor een zeer kleine groep patiënten is opname in een specialistische palliatieve zorgeenheid gendiceerd vanwege moeilijk te behandelen pijn of symptomen.
Het integratieproces van de palliatieve zorg in de gezondheidszorg is recent. De bakermat van de palliatieve zorg is immers gelegen in de hospicebeweging die zich juist afzette tegen de gangbare gezondheidszorg vanuit een onbehagen met de daar verleende zorg voor ongeneeslijk zieke en/of stervende patiënten. In deze bijdrage wil ik laten zien dat dit integratieproces geïnterpreteerd kan worden als een rijpingsproces van de palliatieve zorg. Tegelijkertijd heeft dit integratieproces ervoor gezorgd dat het concept van de palliatieve zorg ambiguer is geworden. De vraag hoe nu precies de palliatieve zorg afgebakend kan worden van andere medische praktijken is niet meer zo eenvoudig te beantwoorden als ten tijde van de stichting van de eerste professionele hospices. Het blijkt dat de, op het eerste gezicht eenvoudige, vraag “wat is palliatieve zorg?” niet langer eenduidig beantwoord kan worden. Maar filosofische en theologische reflectie over deze vraag is urgent.

Download article