this issue
next article in this issue

Document Details :

Title: ‘Een school voor de dienst aan de Heer’
Subtitle: Perspectieven voor liturgische en monastieke spiritualiteit
Author(s): QUARTIER, Thomas
Journal: Tijdschrift voor Theologie
Volume: 55    Issue: 3   Date: 2015   
Pages: 219-230
DOI: 10.2143/TVT.55.3.3197439

Abstract :
‘Daarom gaan wij een school stichten voor de dienst aan de Heer’ (RB Prol 45). Dit voornemen verwoordt Benedictus van Nursia in de zesde eeuw in de proloog op zijn beroemde Regel en het geeft tot op de dag van vandaag te denken. De monnikenvader beschouwt het klooster als een school voor monniken en monialen maar haar zeggingskracht geldt ook buiten de muren van de abdij Montecasino waar hij leeft, leert en schrijft. Hij zet een ‘opleidingsprogramma’ op dat studenten – degenen die ernaar streven een levensvorm te vinden – toelaat dichter bij hun kerntaak te komen. Deze kerntaak, de ‘dienst aan de Heer’ of het opus Dei, is voor Benedictus een existentiële aangelegenheid en omvat de gebedsdiensten die in het klooster de kern van het dagritme vormen. Maar het gaat niet uitsluitend om het opus Dei, aangezien alle bezigheden van de kloosterbewoners vallen onder een alomvattend curriculum. De school dient een hoger doel en de leermeester is ‘de Heer’ zelf. Het gaat echter niet om een functioneel rendementsdenken dat uiteindelijk alle inspiratie zal wegdrukken. Het ultieme doel van het monastieke zoeken is ‘God’ (RB 58,7). Dat klinkt behoorlijk tegendraads tegen de achtergrond van de huidige studentgeoriënteerde opleidingsprogramma’s die vooral flexibel én efficiënt behoren te zijn. Het meest uitdagend is echter het idee dat de opleiding in de school van Benedictus gericht is op het hele mens-zijn en een normatief-existentiële component heeft.



This contribution attempts to outline an approach for theology and religious studies that engages with liturgical and monastic spirituality. Contrary to other approaches that emphasize neutrality, this article tries to find an existentially motivated hermeneutics from an inner horizon, in a dialogue with various scholarly methods. It consults representatives from liturgical and monastic theology who emphasize the practice (ascesis) and the indeterminacy (eschatology) of the research (A). The second part of the article illustrates this by presenting an interdisciplinary empirical research project into the experience of monastic liturgy. This research shows that the question of monastic life, liturgical community and cultural style is closely connected to liturgical and monastic spirituality (B). The third and final part provides some hermeneutical suggestions for further reflection and research within the discipline of liturgical and monastic spirituality (C).

Download article