 previous article in this issue | next article in this issue  |
|
Document Details : Title: Mithras in het westen van het Imperium Author(s): CLAEYS, Liselot Journal: Terra Incognita Volume: 1 Date: 2006 Pages: 11-24 DOI: 10.2143/TI.1.0.2015264 Abstract : De Romeinse mysteriegodsdienst was fundamenteel verschillend van de Perzische Mithracultus. De mysteriën waren een volledig nieuwe creatie, die hun inspiratie haalden uit voorgaande tradities. De religie was geen evolutie doorheen de tijd, maar een onafhankelijke godsdienst in een Romein-se context. Noch in de details, noch in de algemeenheden was er een directe continuïteit tussen de Perzische en de Romeinse Mithra-verering. Dat Mithra(s) het centrum van een cultus was van het 2de millennium v.Chr. tot de 4de eeuw n.Chr., zegt meer over de stabiliteit en de aanpassingsmo-gelijkheden van deze religie, dan over de origine. Het is in essentie een nieuwe religie die enkel namen van goden, Perzische begrippen en een deel van de mythologische episodes gemeen heeft met de oude Iranese Iraanse religie. Drie essentiële verschillen tussen de Romeinse en de Indo-Iranese Iraanse cultus waren volgens Bivar de volgende : de 7 initiatiegraden, de tauroctonie en de leonotocephale figuur. De cultus was in Iran openbaar, terwijl deze in het Romeinse Rijk een verborgen mysteriegodsdienst vormde. Een verder wezenlijk verschil was het dualisme, dat in tegenstelling tot de Perzische cultus niet belang-rijk was bij de Romeinse mysteriegodsdienst. Het feit dat de cultus niet zonder meer overgenomen werd uit Perzië betekent echter niet dat de Iranese origine niet bijgedragen heeft tot het succes van de cultus. De oorsprong van Mithras lag in een ver land met een lange religieuze traditie : een dergelijk exotisme impliceerde echter niet dat de cultus voornamelijk leden telden telde van Oos-terse origine, maar vooral het gebruik van Iranese en Hellenistische symbolen om een verdieping van de cultus teweeg te brengen. Het onderzoek spitste zich tot voor enkele decennia voornamelijk toe op de Iranese origine van de Mithrascultus, in navolging van Cumont en Vermaseren. De laatste jaren betekenden onderzoekers als Ulansey, Gordon, Beck, Merkelbach en vele anderen een nieuwe impuls voor het onderzoek, die vooral de rol van de astrologie in de cultus benadrukten. In dit kader een korte status quaestionis van het onderzoek. Mithras in the West of the Imperium The Roman mystery cult was fundamentally different from the Persian Mithras cult. The mysteries were a completely new creation, with inspiration drawn from previous traditions. The religion was no chronological evolution, but an independent cult in a Roman context. There was no direct continuity between the Persian and Roman Mithras cult, neither in general nor in particular details. Mithra(s) was the central figure of cult that was active from the 2nd millennium BC to the 4th century AD, but this is more significant for its adaptive capacity than for its origin. It is essentially a new religion that has only the names of deities, some Persian expressions and part of the mythology in common with the old Iranian faith. According to Bivar, there were three essential differences between the Roman and Indo-Iranian cult: the 7 grades of initiation, the tauroctony, and the leonotocephal figure. The cult had a public character in Iran, while it was a secretive mystery cult in the Roman Empire. The dualism that had great importance in the Persian cult, lost its significance in the Roman context. The fact that the cult was not directly transferred from Persia does not implicate that its Iranian origin did not contribute to the success of the cult. Mithras originated from a faraway country with a long religious tradition. This exotism does not mean that mostly people with an Eastern origin were involved in the cult, but it does explain the use of Iranian and Hellenistic symbols. Until some decades ago, the research focused on the Iranian origin of the Mithras cult. Recently, researchers like Ulansey, Gordon, Beck, Merkelbach and others have emphasised the role of astrology in the cult. In this paper, a status quaestionis of the research is presented. |
