this issue
previous article in this issue

Preview first page
Document Details :

Title: Bois vert, bois mort, chicane et procédure aux portes de Valenciennes
Subtitle: Le chancelier Rolin en sa seigneurie de Raismes (1434-1445)
Author(s): CAUCHIES, Jean-Marie
Journal: Bulletin de la Commission Royale d'Histoire
Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis

Volume: 189    Date: 2023   
Pages: 83-131
DOI: 10.2143/KCG.189.0.3292835

Abstract :
Ayant reçu de Philippe le Bon, duc de Bourgogne et comte de Hainaut, la seigneurie de Raismes, son chancelier, Nicolas Rolin, va devoir y faire face à un long litige avec la ville voisine de Valenciennes. Portant essentiellement sur des droits d’usage dans les bois seigneuriaux – ramassage et coupe de bois –, le conflit est ponctué d’actes de violence. Tandis qu’un appointement, accord à l’amiable, semble intervenir en 1434 mais n’est pas appliqué, le Grand Conseil ducal, juridiction suprême dans les pays bourguignons, est saisi de l’affaire en raison de la personnalité du chancelier. Le procès s’achève en 1445 par une procédure de condamnation volontaire négociée entre les parties, que confirme le duc au titre de sentence définitive.



Nadat hij van Filips de Goede, hertog van Bourgondië en graaf van Henegouwen, de heerschappij over Raismes heeft ontvangen, zal zijn kanselier, Nicolas Rolin, geconfronteerd worden met een lang geschil met de naburige stad Valencijn (Valenciennes). Het conflict concentreerde zich voornamelijk op gebruiksrechten in de heerlijke bossen – het kappen en inzamelen van hout – en werd gekenmerkt door gewelddaden. Terwijl een «appointement», een minnelijke schikking, in 1434 leek vorm te krijgen maar niet werd toegepast, werd de zaak voorgelegd aan de Grote Raad, de hoogste jurisdictie in de Bourgondische landen, omwille van de persoonlijkheid van de kanselier. Het proces eindigde in 1445 met een vrijwillige veroordelingprocedure («willige condemnatie») waarover de partijen hadden onderhandeld en die door de hertog als een definitief vonnis werd bevestigd.



Having received from Philip the Good, Duke of Burgundy and Count of Hainaut, the lordship of Raismes, his chancellor, Nicolas Rolin, faced a long dispute with the neighboring town of Valenciennes. Focusing mainly on rights of use in the seigniorial woods – collection and cutting of wood – the conflict was punctuated by acts of violence. While an «appointement», or amicable agreement, seemed to intervene in 1434 but was not applied, the case was brought before the duke’s Grand Conseil, supreme jurisdiction in the Burgundian countries, because of the chancellor’s personality. The trial ended in 1445 with a voluntary condemnation procedure negotiated between the parties, which was confirmed by the Duke as a final sentence.

Download article