 previous article in this issue | next article in this issue  |
Preview first page |
Document Details : Title: Wat ons bindt aan een werkelijkheid die vereenzaamt Subtitle: Hoe Lacan nadenkt over ethiek Author(s): MOYAERT, Paul Journal: Ethische Perspectieven Volume: 21 Issue: 3 Date: september 2011 Pages: 230-257 DOI: 10.2143/EPN.21.3.2131135 Abstract : Als geen ander heeft Arnold Burms de spanningsverhouding tussen het materiële support van betekenissen en de betekenissen die erin oplichten binnenste buiten gekeerd. Dit aspect van betekenissen staat ook centraal in zijn analyses van de esthetische ervaring. Iets in het geheel trekt de aandacht en verhevigt vanuit zijn isolement de esthetische ontroering. Wat de aandacht trekt, verhoudt zich op een complexe manier tot het geheel. Het intensifieert betekenissen zonder ze inhoudelijk te verrijken. In zijn analyse van de morele sensibiliteit benadrukt Arnold Burms sterk dat morele intuïties niet de transparantie hebben die ze nochtans graag claimen. De zin voor het taboe bijvoorbeeld laat zich niet elimineren uit onze morele sensibiliteit. Zeker, taboes hebben een functie maar wat die functie is, laat zich niet nauwkeurig afbakenen. Wat er voor een individu echt toe doet, kan men niet volledig expliciteren en het belang ervan kan men niet restloos meten aan de klassieke maatstaven van het goede zoals het florissante leven, het sociaal welzijn, gehoorzaamheid aan veralgemeenbare principes, morele perfectie. Wat ertoe doet heeft geen duidelijke plaats in een groter geheel. In deze paper breng ik beide aspecten van wat Burms filosofisch interesseert samen: ik laat zien hoe onze morele sensibiliteit draait rond een werkelijkheid die zichzelf isoleert en ons in dat isolement meeneemt. Ik gebruik hiervoor de moraalfilosofische inzichten van Lacan. Mijn keuze voor Lacan is niet toevallig. Eertijds organiseerde Samuel IJsseling een tweewekelijkse leesgroep waarin het oeuvre van Lacan werd gelezen en besproken. Naast Rudolf Bernet, Rudi Visker, Herman De Dijn, Jacques De Ryckere en ikzelf participeerde ook Arnold Burms aan deze studiegroep. Tot op vandaag bespreek ik geregeld met Arnold thema’s die toen ook reeds aan de orde waren. Mijn bijdrage maakt duidelijk hoe sterk Arnold me is blijven inspireren. |
|
