this issue
previous article in this issuenext article in this issue

Document Details :

Title: Morele attitudevorming in de palliatieve zorgverlening
Author(s): OLTHUIS, Gert
Journal: Ethische Perspectieven
Volume: 11    Issue: 3   Date: september 2001   
Pages: 188-192
DOI: 10.2143/EPN.11.3.504108

Abstract :
oewel er inmiddels een aantal studies zijn afgerond naar de uitgangspunten, concepten en praktijken van de palliatieve zorg in Nederland (Schuit, 1999; Janssens, 2001), is nog nauwelijks onderzocht hoe zorgverleners in deze sector, wat betreft de niet medisch-technische, ethische aspecten, het beste kunnen worden geschoold. Om hier inzicht in te krijgen wordt de komende jaren het project 'Morele attitudevorming in de palliatieve zorgverlening' uitgevoerd bij de afdeling Ethiek, Filosofie en Geschiedenis van de Geneeskunde van het UMC St Radboud in Nijmegen. Het onderzoek maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Ethiek & Beleid van NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Hieronder een kort overzicht van wat de studie inhoudt.

Het onderzoek steunt op twee uitgangspunten. Een adequate palliatieve zorg behoeft ten eerste een morele attitudevorming van de zorgverleners, waarbij men zich bezighoudt met zingevingsvragen. Behalve om zingeving op een religieus niveau, gaat het hier vooral ook om het geven van betekenissen aan het leven in het algemeen. Dat houdt aandacht in voor de visie van de patiënt op ziekte en lijden, leven en dood. Een tweede pijler wordt gevormd door de idee dat niet alleen een goede dood, maar ook een goed leven het doel moet zijn van palliatieve zorgverlening; de kwaliteit van leven van de patiënt en zijn familie staan centraal. Een adequate palliatieve zorg is dan ook niet mogelijk zonder een idee (en daarmee corresponderende praxis) van een goed leven en een goede dood.

De doelstelling van het onderzoek is vervolgens drieledig. In de eerste plaats is het de bedoeling normatieve opvattingen en morele problemen ten aanzien van de morele attitudevorming van hulpverleners in de palliatieve zorgverlening in kaart te brengen. De aandacht zal daarbij in het bijzonder uitgaan naar de idee van een goed leven en een goede dood. Ten tweede moet het onderzoek bijdragen aan de ontwikkeling van een theoretisch kader voor goede palliatieve zorgverlening en een beschrijving van morele attituden en vaardigheden die kunnen worden gerekend tot een goed zorgverlenerschap. Tot slot wil de studie uiteindelijk een basis vormen voor scholingsmodellen die, op termijn, zowel binnen als buiten de professionele palliatieve zorg kunnen worden toegepast. Helaas is er binnen het onderzoek geen ruimte om concrete modellen te ontwikkelen.

Download article