 previous article in this issue | next article in this issue  |
|
Document Details : Title: ‘Breng in mij de liefde op orde’ Subtitle: Een peiling van protestants denken vanuit een augustijns idee Author(s): DEN BOK, Nico Journal: Tijdschrift voor Theologie Volume: 56 Issue: 4 Date: 2016 Pages: 334-350 DOI: 10.2143/TVT.56.4.3197419 Abstract : De theologische visie op christelijke liefde die de twintigste eeuw ons heeft nagelaten, is grotendeels een Duits-protestantse erfenis. Op de drempel van de vijfhonderdste verjaardag van de reformatie kan een herbezinning op deze liefdesvisie een goede terugblik bieden op de grote breuk in het westerse christendom. In dit artikel wil ik hieraan een bijdrage leveren door toe te spitsen op de augustijnse gedachte van orde en ordening in de liefde (ordo amoris). Als startpunt kies ik de recente studie over rechtvaardigheid in de liefde (of ook: verliefde rechtvaardigheid) van de Amerikaanse godsdienstfilosoof Nicholas Wolterstorff. Weliswaar gaat Wolterstorff niet expliciet in op de ordo amoris, maar zijn analyse gaat er wel degelijk over, in feite al in de titel Justice in Love. Ook Wolterstorff richt zich op het protestantse denken over liefde van de afgelopen eeuwen. Met zijn werk hebben we een eigentijdse insteek om de historische betekenis en het systematische belang van de ordo amoris gedachte voor het christelijke denken te gaan beschouwen. Almost all Christian theologians agree that love is the most essential characteristic of God. It is remarkable that in this consensus, the dimension of justice as it can be found in the idea of love held by the Church Fathers and in the middle ages, seems to have vanished completely or partially. This development is largely a legacy of the nineteenth and twentieth centuries, in which the concept of love had been mainly determined by German Protestantism, and it can be mostly traced back to Luther. At the occasion of the fifth centenary of the Reformation, a reconsideration of this legacy could offer a new perspective on the big split in western Christianity. As love is a rather general concept, we have focused our reconsideration on one guiding principle: the Augustine idea of order and ordering in love (ordo amoris). One recent study was taken as a starting point: the book Justice in Love by the American philosopher of religion, Nicholas Wolterstorff. Wolterstorff does not explicitly discuss the ordo amoris, but in his analysis he does deal with it, as the title indicates. Wolterstorff too focuses on protestant ideas about love in the past centuries. His work offers a contemporary approach to the historical meaning and the systematic importance of the idea of ordo amoris for Christian thought. The structure of the article is as follows. First a short account of Wolterstorff’s vision on the mainstream of protestant thought on love (‘agapism’) and his – mostly justified – critique of it, is given. Next, it will be shown that the alternative he offers largely corresponds to the idea of love (‘caritas’) as it was developed by Church Fathers like Origin and Augustine and some important medieval theologians. Against the background of that mainstream, modern orthodox protestant ideas about love appear to mark a caesura mainly around the time of the Reformation. This anamnesis will help to show that, pace Wolterstorff, agapism is not the classical Christian idea of love, and with Wolterstorff, that it has such negative implications, that the idea of caritas should be preferred. |
|
